13 Akademisyenin İlk Duruşmaları Görüldü

Yazar / Referans: 
Tansu Pişkin, Bianet
Tarih: 
26.10.2018

22. ACM heyeti, 13 akademisyen için de TCK 301'den yargılamaya devam edilmesi için Adalet Bakanlığı'ndan istenen izne henüz cevap gelmediğini açıkladı. 13. ACM'den bazı belgeler istendi.

Barış İçin Akademisyenlerin “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini  imzaladıkları için "Terör örgütü propagandası" ile suçlamasıyla yargılanan akademisyenlerin duruşmaları Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’nde devam etti.

22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde (ACM) Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden (MSGSÜ) Doç. Dr. Burak Onaran, Öğr. Üyesi Umut Tümay Arslan, doktora öğrencisi Bahtiyar Mermertaş; Koç Üniversitesi’nden Doç. Dr. A.B.Y.; TED Üniversitesi’nden Doç. Dr. N.S.Ö.; Bilgi Üniversitesi’nden Arş. Gör. Nilay Kaya, Dr. Atike Zeynep Kılıç, Doç. Dr. Ferda Kemal Keskin, Prof. Dr. Hale Bolak Boratav; Ankara Üniversitesi’nden emekli Öğr. Üyesi Doç. Dr. Alaeddin Şenel; FMSH'den (fondation maison des sciences de l'homme) Dr. Özge Yaka; Sabancı Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Ayşe Parla Alpan ve Okan Üniversitesi’nden Uzman Klinik Psikolog P.Ö.’nün birinci duruşmaları görüldü.

Savunma yapanlara ek savunma soruldu

Duruşması görülen 13 akademisyenden dördü savunmasını mahkemeye sundu. Heyet, "sanıklara atılı suçun Türk Ceza Kanunu (TCK) 301. maddesinde düzenlenen suçu oluşturması ihtimaline binaen" Adalet Bakanlığı'ndan istenen soruşturma izninin henüz gelmediğini açıkladı.

TCK 301

Türklüğü, Cumhuriyeti veya Türkiye Büyük Millet Meclisini alenen aşağılayan kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini, Devletin yargı organlarını, askerî veya emniyet teşkilatını alenen aşağılayan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Türklüğü aşağılamanın yabancı bir ülkede bir Türk vatandaşı tarafından işlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte bir oranında artırılır. Eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz.

Bugün ifade veren akademisyenlere TCK 301'den soruşturma izni gelmesi halinde ek savunma yapıp yapmayacakları soruldu. Akademisyenlerden sadece Ferda Kemal Keskin ek savunma yapmak istediğini söyledi.

13 duruşmada da TCK 301 izninin akıbetinin sorulmasına karar verildi.

Yargılamanın durması talepleri kabul edilmedi

Duruşmalarda avukatlar, akademisyen yargılamalarının yapıldığı ve TCK 301 izninin istendiği bazı mahkemelerde yargılamanın durdurulduğunu belirterek aynı kararın uygulanmasını talep ettiler.

Heyet, bu talebi "iddianamede sanığa yüklenen suçun farklı olduğu, TCK'nın 301. maddesinin mahkemece yapılacak yargılama sonucu sabit görülmesi halinde uygulanacak olduğundan ek savunmaya konu edilebileceği gerekçesiyle" reddetti.

13. ACM'den belgeler istenecek

Ayrıca avukatların 13. ACM'de devam eden dört akademisyenin dosyasıyla diğer akademisyen dosyalarının birleştirilmesi, mahkeme aksi kanaatte ise kendi bünyesindeki dosyaları birleştirmesi yönünde talepleri oldu.

13. ACM’deki dosya

Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy, Barış İçin Akademisyenlerin “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle haklarında TMK 7/2'den açılan davada, savcının talebi üzerine Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 301. maddesinden yargılama yapılması için Adalet Bakanlığı'na yargılama izni için başvuruldu. Bakanlık ilgili izni verdi. Ancak davanın son duruşmasında esas hakkında mütalaasını sunan savcı, akademisyenlerin TMK 7/2'ye göre cezalandırılmasını istedi. Dört akademisyenin yargılaması İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam ediyor.

Heyet, 13. ACM'ye müzakkere yazılarak dosyadaki iddianame, tensip zaptı, duruşma zabıtları ve varsa gerekçeli kararın istenmesine, talebin dosya incelendikten sonra değerlendirilmesine karar verdi. Kendi bünyesindeki dosyaları birleştirmeyi ise "bu aşamada" reddetti.

Duruşmalardan ayrıntılar şöyle:

Mahkeme başkanı: Ulaş Mengüloğlu - Üyeler: Saliha İncel Şahin, Gülay Zengin - Savcı: Ersin Esenal.

1. duruşma

Kimlik tespiti yapılan A.B.Y. savunmasını yazılı ve sözlü olarak mahkemeye sundu. "Toplumsal barışı hedefleyerek ifade özgürlüğü kapsamında" metni imzaladığını söyledi. Yaptığı araştırmalar ve çalışmalara değinerek hakkında ceza verilmemesini istedi:

“Ben çocuk gelişimi ve psikoloji konusunda uzman bir akademisyenim. Üniversiteden mezun olduğumdan bu yana çocukların sağlıklı psikolojik gelişimi için araştırmalar ve çalışmalar yaptım.

“Çatışmalar sebebiyşe özellikle çocuklar ağır bedeller ödüyorlardı. Ben de çocukların psikolojik sağlığını önemseyerek toplumsal barışın ve huzurun gelmesi için bu bildiriye imza attım.”

301 cevabı beklenecek

Mahkeme başkanı, sanığın eyleminin TCK 301. maddesinde anlatılan suçu oluşturması ihtimaline binaen Adalet Bakanlığı’ndan soruşturma izni alınması için İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilen yazıya henüz cevap gelmediğini söyledi. Sanığa soruşturma izninin gelmesi durumunda ek savunma hakkı olduğu hatırlatıldı. A.B.Y. mevcut savunmasını tekrar ettiğini söyledi.

Sonrasında avukat Çağrı Çetin esasa ilişkin savunmasını daha sonra sunacağını belirterek müvekkilinin duruşmalardan vareste tutulmasını talep etti.

Heyet, TCK 301 izni için İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na müzakere yazılarak iznin akıbetinin sorulmasına ve akademisyenin duruşmalardan bağışık tutulmasına karar verdi. Bir sonraki duruşma 1 Mart 2019’da.

2. duruşma

Nilay Kaya eğitim çalışmaları nedeniyle yurtdışında olduğu için duruşmaya katılamadı.

Avukatı Ali Deniz Ceylan diğer mahkemelerdeki akademisyen dosyalarına atıf yaparak müvekkilinin ifade özgürlüğünün güvence altına alınması gerekçesiyle Adalet Bakanlığı’ndan TCK 301 iznine cevap gelene kadar yargılamanın durdurulması talebinde bulundu.

Heyet, "iddianamede sanığa yüklenen suçun farklı olduğu, TCK'nın 301. maddesinin mahkemece yapılacak yargılama sonucu sabit görülmesi halinde uygulanacak olduğundan ek savunmaya konu edilebileceği gerekçesiyle" yargılamanın durdurulması talebini reddetti.

Bir sonraki duruşma 16 Mayıs 2019’da.

3. duruşma 

Duruşmada hazır buluna Ferda Kemal Keskin savunmasını sundu.

Savunmasının ardından TCK 301. maddeden soruşturma izni geldiği takdirde ek savunma hakkı olduu hatırlatılan Keskin, ek savunma yapmak istediğini söyledi.

Avukat Ayşen Funda Ata, "usul hukuku açısından faydalı olacağı" gerekçesiyle dosyanın 13. ACM’de devam eden dört akademisyenin dosyasıyla birleştirilmesini ve TCK 301 izni gelene kadar yargılamanın durması taleplerinde bulundu. 

13. ACM'deki dosyadan belgeler istendi

Heyet, yargılamanın durması talebini önceki duruşmadaki gerekçeyle reddetti. TCK 301 izninin akıbetinin sorulmasına, 13. ACM ile birleştirme talebinin değerlendirilmesi için 13. ACM'ye müzakkere yazılarak dosyadaki iddianame, tensip zaptı, duruşma zabıtları ve varsa gerekçeli kararın istenmesine, talebin dosya incelendikten sonra değerlendirilmesine karar verdi. 

"Sanığın mahkeme huzurunda usulüne uygun savunma yaptığı" gerekçesiyle duruşmalardan vareste tutulmasına hükmetti. Bir sonraki duruşma 1 Mart 2019’da.

4. duruşma

N.S.Ö. savunmasında suçlamaları reddederek derhal beraat talebinde bulundu. TCK 301 izninin gelmesi durumunda mevcut savunmasına eklemek istediği başka bir şey olmadığını söyledi. 

Ardından avukat Selin Yılmaz, TCK 301 izni gelene kadar yargılamanın durdurulması, 13. ACM’deki akademisyenlerin dosyasıyla birleştirme, aksi kanaat oluşması halinde mahkemenin kendi bünyesindeki akademisyen dosyalarını birleştirmesi taleplerinde bulundu. Tevsii tahkikat taleplerini sunmak için ek süre istedi. 

Kendi bünyesindeki dosyaların birleştirilmesini reddetti

Heyet, 13. ACM ile birleştirme ve yargılamanın durdurulmasına ilişkin önceki duruşmadaki kararlarını tekrarladı. Sanığın duruşmalardan vareste tutulmasına karar verdi. Mahkemenin kendi bünyesindeki dosyaları birleştirmesi talebini ise "sanıklara yüklenen suçların vasıf ve mahiyeti, mevcut delil durumu itibariyle yargılamanın bir arada yürütülmesini zorunlu kılan herhangi bir sebep görmediği" gerekçesiyle "bu aşamada reddetti.

Bir sonraki duruşma 1 Mart 2019’da.

5. duruşma

Ayşe Parla Alpan yurtdışında görevli olduğu için duruşmaya katılamadı.

Avukatı Aynur Tuncel TCK 301 izni gelene kadar yargılamanın durması ve dosyanın 13. ACM’deki dosya ile birleştirilmesi taleplerinde bulundu.

Heyet diğer duruşmalardaki kararlarını tekrarlayarak bütün talepleri reddetti. Bir sonraki duruşma 18 Haziran 2019’da.

6. duruşma 

Doktora öğrencisi Pınar Önen derhal beraatini istedi. “Hakkımda soruşturma izni istendiği için hangi suçlamayla suçlandığım belirlenmediğinden soruşturma izni sonucu gelene kadar süre talep ediyorum” diyerek savunmasını sonuca göre hazırlayacağını söyledi. 

Avukatı Meriç Eyüboğlu'nun derhal beraat, yargılamanın durdurulması ve birleştirme yönündeki talepleri reddedildi.

Bir sonraki duruşma 1 Mart 2019'da

7. duruşma

Umut Tümay Arslan ayrıntılı savunmasını daha sonra sunacağını belirterek derhal beraatini istedi.

Heyet, sanığın avukatı Meriç Eyüboğlu'nun taleplerini önceki duruşmalardaki gerekçelerle reddetti.

Bir sonraki duruşma 1 Mart 2019’da.

8. duruşma

Alaeddin Şenel avukatıyla görüşüp savunmasını hazırlayabilmek için süre istedi.

Avukatı Meryem Kavak Ertuğrul ilk aşamadaki taleplerinin müvekkilinin derhal beraati olduğunu söyledi. Mahkemenin aksi kanaatte olması halinde TCK 301 izni talebine cevap gelene kadar yargılamanın durması, 13. ACM’deki dosya ile birleştirme taleplerinde bulundu. Talebin reddi halinde mahkemenin kendi bünyesindeki akademisyen dosyalarını birleştirmesini istedi.

Heyet önceki duruşmalardaki kararlarını tekrarladı. Bir sonraki duruşma 1 Mart 2019’da.

9. duruşma

Hale Bolak Boratav savunmasını sundu.

Bolak-Boratav, TCK 301. maddesinden soruşturma izni gelmesi halinde ek savunma yapmak istemediğini, mevcut ifadesinin geçerli sayılabileceğini söyledi.

Avukatları Serdar Laçin ve Aslı Kazan derhal beraat ve dosyaların 13. ACM ile birleştirilmesi yönünde taleplerde bulundu. Ayrıca Borak-Boratav’ın duruşmalardan vareste tutulmasını istediler.

Vareste talebini kabul eden heyet, diğer talepleri reddetti. Bir sonraki duruşma 1 Mart 2019’da.

10 ve 11. duruşmalar

Atike Zeynep Kılıç ve Özge Yaka ile avukatları duruşmalara katılmadı. Akademisyenlerin yeni adreslerine tebligat gönderilmesine karar verildi.

İki duruşma da 1 Mart 2019’a bırakıldı.

12. duruşma

Bahtiyar Mermertaş eğitim çalışmaları nedeniyle yurtdışında olduğu için duruşmaya katılamadı. 

Avukatı Rengin Ergül savunmasında, “Bu soruşturmalarla ifade özgürlüğüne darbe vurulmuştur” dedi ve derhal beraat kararı verilmesi gerektiğini söyledi. “Savcının kişisel güvenlik kaygısıyla oluşturulmuş” bir iddianame ile yargılama yapıldığını belirten Ergül, TMK 7/2 suçlamasının yerinde olmadığını ifade etti.

Mahkeme derhal beraat kararı vermezse, yargılamanın durması, 13. ACM ile birleştirme, o da olmazsa kendi bünyesindeki dosyaları birleştirmesi taleplerinde bulundu.

Talepler reddedildi. Bir sonraki duruşma 16 Mayıs 2019’da görülecek.

13. duruşma

Burak Onaran yurtdışında olduğu için duruşmaya katılamadı.

Avukat İnayet Aksu, soruşturma iznine cevap gelene kadar yargılamanın durdurulması ve birleştirme hususundaki taleplerini sundu. Ayrıntılı savunmasını Adalet Bakanlığı’ndan gelecek cevabın ardından sunacağını söyledi.

Heyet talepleri reddetti. Sanığın bir sonraki celse mazeretsiz olarak duruşmaya katılmaması halinde hakkında yakalama kararı çıkartılabileceği avukata bildirildi.

Bir sonraki duruşma 16 Mayıs 2019’da.

Akademisyen yargılamaları hakkında

10 Ocak 2016'da "Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi"nin (BAK) "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisi 1128 akademisyenin imzası ile yayınladı. Sonraki katılımlarla imza sayısı 2212 oldu.

Akademisyenler hakkında Savcı İsmet Bozkurt’un hazırladığı iddianame ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) “örgüt propogandası” fiilini düzenleyen 7/2 maddesinden dava açıldı.

26 Ekim itibariyle 5 Aralık 2017'den bu yana mahkemeye çıkan akademisyen sayısı 366 oldu. 33 akademisyen 1’er yıl 3’er ay hapis cezasına mahkum oldu. Galatasaray Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Zübeyde Füsun Üstel ve Marmara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Büşra Ersanlı'nın cezası hariç cezalarda hükmün açıklanması geri bırakıldı. Üstel’in ve Ersanlı'nın cezalarının ertelememe gerekçesi olarak "hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını talep etmediği" ve "mahkemede suç işlemeyeceğine dair kanaat oluşmadığı" gösterildi.

Barış akademisyenleri 10 Mart 2016’da “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisi nedeniyle yaşadıklarını basın toplantısında paylaştılar. Toplantıda açıklamaları yapan Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy (15 Mart 2016) ile Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı (31 Mart 2016) TMK 7/2'de düzenlenen “örgüt propagandası” suçlamasıyla tutuklandılar, 22 Nisan 2016’da serbest bırakıldılar. Savcının talebi üzerine Adalet Bakanlığı “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama"yı düzenleyen TCK 301. maddeden yargılanma izni verdi. Dava sürüyor.

Birleştirme kararları

33. ACM, 25. ACM, 24. ACM, 29 ACM ve 30. ACM'de akademisyen dosyaları birleştirildi.

(TP)

Kaynak: https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/202064-13-akademisyenin-ilk-du...