21 Akademisyen Beş Ayrı Ağır Ceza Mahkemesi'nde

Yazar / Referans: 
Tansu Pişkin, Bianet
Tarih: 
04.10.2018

Barış İçin Akademisyenlerin “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini imzaladıkları için "Terör örgütü propagandası"ndan yargılanan akademisyenler ve avukatları taleplerini sundular, mahkemeler reddetti.

Barış İçin Akademisyenlerin “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini imzaladıkları için "Terör örgütü propagandası" ile suçlanan akademisyenlere yönelik davalar Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’nde devam etti.

Bugün beş ayrı mahkemede 21 akademisyenin duruşmaları görüldü:

24. Ağır Ceza Mahkemesi (ACM): Bilgi Üniversitesi'nden Serhan Şahin ve Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'nden (MSGSÜ)  Prof. Dr. Sibel Yardımcı'nın davalarının birinci duruşmaları.

29. ACM: Doç. Dr. Ahmet Altınel ve Bilgi üniversitesi'nden Nazım Dikbaş'ın birinci duruşmaları.

34. ACM: Arş. Gör. Egemen Cevahir (Marmara Üniversitesi, ihraç), Prof. Dr. Fuat Ercan (Marmara Üniversitesi, ihraç), Dr. Funda Karapehlivan (Marmara Üniversitesi, ihraç)  ve Dr. D.A. (Marmara Üniversitesi, ihraç), Dr. Fırat Erdoğmuş (Bahçeşehir Üniversitesi), Dr. Deniz Erkmen (Özyeğin Üniversitesi), Dr. Erdem Yörük (Koç Üniversitesi), Arş. Gör. Ahu Sökmenoğlu (İstanbul Teknik Üniversitesi, istifa) ikinci duruşmaları.

35. ACM: Prof. Dr. Rıfat Okçabol (Boğaziçi Üniversitesi),  Yrd. Doç. Dr. Albert Ali Salah (Boğaziçi Üniversitesi) ve Prof. Dr. Mine Eder'in (Boğaziçi Üniversitesi) ikinci duruşmaları.

37. ACM: Dr. Bülent Eken (Kadir Has Üniversitesi), Doç. Dr. Hediye Esra Arcan (İstanbul Üniversitesi), F.K.Ö., Arş. Gör. Egemen Kepekçi, Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı (İstanbul Üniversitesi), Prof. Dr. Huri Özdoğan'ın (İstanbul Üniversitesi)  ikinci duruşmaları.

24. ACM

Mahkeme başkanı: Yusuf Yılmaz - Üyeler: Ramazan Balcı, Çağlayan Özbay - Savcı: Halil İbrahim Kuş.

1. Duruşma

Adil Serhan Şahin, yazılı savunmasını sundu ve okudu, suçlamaları reddetti, derhal beraatını istedi. Avukatı İnayet Aksu, birleştirme ve TCK 301 yönünden yargılamaya devam edilmesini talep etti. 

Mahkeme 13. ACM'deki dosyanın bir örneğinin istenmesine karar verdi, talepleri reddetti.  Gelecek duruşma 22 Ocak 2019'da. 

2. Duruşma

Prof. Dr. Sibel Yardımcı mazeret bildirdi, duruşmaya katılamadı. Avukatı Meriç Eyüboğlu derhal beraat ve mahkemede devam eden aynı mahiyetteki dosyaların birleştirilmesi taleplerinde bulundu.

Mahkeme talepleri reddetti, 13. ACM'deki dosyanın bir örneğinin istenmesine karar verdi. Gelecek duruşma 15 Ocak 2019'da.

29. ACM

Mahkeme  Başkanı: Ümit Kartlı - Üyeler: Erhan Akman, Özgür Erkan -  Savcı: Ali Nazmi Dandin.

301 izni

Doç. Dr. Ahmet Altınel ve Nazım Dikbaş duruşma salonunda hazır bulundu. 

Mahkeme heyeti Altınel ve Dikbaş'ın TCK 301 kapsamında yargılanmasına devam edilebilmesi için Adalet Bakanlığı'ndan soruşturma izni istenmesine karar verdi.

Altınel'in bir sonraki duruşması 20 Aralık'ta, Dikbaş'un duruşması 27 Aralık'ta. 

35. ACM

1. Duruşma

Prof. Dr. Mine Eder konferansta olduğu için duruşmaya katılamadı. Gelecek duruşma 9 Ocak 2019'da.

2. duruşma

Akademisyen Albert Ali Salah duruşma salonunda hazır bulundu. Savunmasını sözlü ve yazılı olarak mahkeme heyetine sunan Salah derhal beraatini istedi.

Salah'ın ardından söz alan avukatı Hüseyin Ersöz derhal beraat, birleştirme ve müvekkilinin duruşmalardan vareste tutulması taleplerini sundu.

Mahkeme heyeti, Salah'ın dosyasını kendi mahkemesindeki diğer akademisyen dosyalarıyla birleştirme yönünde karar verdi. Vareste talebi kabul edildi. Bir sonraki duruşma 18 Ekim'de görülecek.

3. duruşma

Duruşma salonunda hazır bulunan akademisyen Rıfat Okçabol yazılı ve sözlü savunmasını sundu.

Okçabol'un avukatı Sevgi Epçeli Arslan, ilk aşamada derhal beraat talepleri olduğunu söyledi. Mahkemenin aksi kanaatte olması halinde dosyanın 13. ACM'de devam eden dört akademisyenin dava dosyasıyla birleştirilmesini istedi. Ayrıca müvekkilinin duruşmalardan vareste tutulmasını talep etti.

Heyet, Okçabol'un dosyasını kendi mahkemesindeki diğer akademisyen dosyalarıyla birleştirmeye karar verdi. Vareste talebini kabul etti. Bir sonraki duruşma 18 Ekim'de.

37. ACM

Mahkeme heyeti şu isimlerden oluştu: Mahkeme başkanı: Akın Gürlek; Üyeler: Ferhat Gülbahça, Erol Güngör; Savcı: Can Tümer Keriş

1. Duruşma

Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı savunmasını dijital materyal kullanarak yaptığı sırada heyet “iddianamaye bağlı kalarak savunma yapması” konusunda sözlü olarak ihtarda bulundu.

Gerekçe olarak da “iddianamedeki suç isnatı haricinde TİHV’in [Türkiye İnsan Hakları Vakfı] faaliyetlerini  anlattığı, bölgede yaşanan çatışma ve bu süreçte yaşanan olayları anlattığı, öldürülen insanların fotoğraflarının ve buna ilişkin görsellerin duruşma salonunda gösterildiği dikkate alındığında sanığın iddianameye kalarak savunma yapmadığı, savunmasında siyasi söylemler kullandığı…” gösterildi.

Heyet daha sonra aynı gerekçe ile iki kez daha ihtarını yineledi.

Eyüboğlu: 'Siyasi söylem' nitelemesi yanlış

Avukatı Meriç Eyüboğlu, Korur Fincancı’nın TİHV kurucusu ve adli tıp alanında tanınmış bir hekim olduğunu söyledi. Heyetin ihtarlarında kullandığı müvekkilinin siyasi söylem kullanması gerekçesine dair neyin siyasi söylem olduğuna dair ayrıntı vermediğine dikkat çekti:

“Duruşma salonunda gösterilen görüntüler bizzat kendisinin hekim olması nedeniyle yerinde yapılan rapor olarak belirtilen tespitlerdir, bunun siyasi söylem olarak nitelendirilmesi yanlıştır. Aksi yöndeki müdahale savunma hakkına müdahaledir.”

Eyüboğlu, iddianamede yer alan Bese Hozat’ın çağrısının tam olarak dosyaya girmesini, TİHV’in Şırnak’a dair raporunun ve BM’nin (Bİrleşmiş Milletler) Türkiye’nin Güneydoğusu’ndaki İnsan Hakları Durumu’na dair raporunun getirtilmesini istedi.

TMK 7/2'den cezalandırma talebi

Savcı taleplerin reddini istedi, heyet talepleri reddetti. Ardından esas hakkında mütalaasını açıklayan savcı, Korur-Fincancı’nın TMK 7/2-1, 2 maddelerince cezalandırılmasını istedi.

Heyet, akademisyen ve avukatına mütalaaya karşı savunma için bir sonraki duruşmaya dek kesin süre verdi. Bir sonraki duruşma 13 Aralık saat 14.00’te.

2. Duruşma

Prof. Dr. Huri Özdoğan savunmasını yaptı. Meriç Eyüboğlu, önceki duruşmadaki taleplerini yineledi, talepler reddedildi.

Savcı, ceza istediği mütalaasını tekrarladı. Heyet, savunmalar için bir sonraki duruşmaya dek kesin süre verdi. Bir sonraki duruşma 29 Kasım saat 14.30’da.

3. Duruşma

Doç. Dr. Hediye Esra Arcan savunmasını yaptı. Avukatı Özlem Ayata soruşturmanın genişletilmesi, hazırlık soruşturması dosyasının getirtilmesi, 13. ACM’deki dosyanın tamamının getirtilmesi, bölgede yaşananlara dair BM’nin ve diğer kurumların raporlarının getirtilmesi ve dosyaların 13. ACM ile, olmaz ise mahkeme bünyesindeki benzer davalarla birleştirilmesi taleplerinde bulundu.

Heyet talepleri reddetti.

Savcı, ceza istediği mütalaasını yineledi. Avukatlar mütalaaya karşı savunma için süre istedi. Mahkeme heyeti süre verdi. Bir sonraki duruşma 9 Ocak 2019 saat 11.00’de.

4. Duruşma

Duruşma salonunda hazır bulunan F.K.Ö. savunmasında kimseden talimat almaksızın özgür iradesiyle bildiriyi imzaladığını, bildiri içeriğinde suç olduğunu düşünmediğini belirterek ifade özgürlüğü kapsamında beraat kararı verilmesini talep etti.

Avukat Arın Yeniaras bir saat savunma yapmak istediğini belirterek bu sürede savunma hakkının kesilmemesi yönünde talepte bulundu. Savcı ve heyet talebi reddetti.

Başkan: Sözlü münakaşaya giriyorsunuz

Yeniaras savunmasını yaparken heyet “savunmasını uzattığı, sözlü münakaşaya girdiği” gerekçesiyle ihtarda bulundu. Yeniaras, bunun savunma hakkının ihlali olduğunu söyledi. Suçun unsurlarının oluşmadığını belirterek müvekkilinin derhal beraatini istedi.

Savcı ceza istediği mütalaasını yineledi. Heyet esas hakkındaki mütalaaya karşı savunma için bir sonraki duruşmaya dek  kesin süre verdi. Bir sonraki duruşma 9 Ocak 2019 saat 11.30’da.

5. Duruşma

Bülent Eken yurtdışında olduğu için duruşmaya katılamadı. Avukatı Özlem Ayata soruşturma dosyasının tamamının ve 13. ACM’deki dosyanın getirtilmesini istedi. Birleştirme talebinde bulundu.

Heyet talepleri reddetti. Savcı ceza istediği mütalaasını yineledi. Heyet esas hakkındaki mütalaaya karşı savunma için bir sonraki duruşmaya dek kesin süre verdi. Bir sonraki duruşma 9 Ocak 2019 saat 11.15’te.

6. Duruşma

Duruşma salonunda hazır bulunan Egemen Kepekçi savunmasını yaptı.

Avukat Özlem Ayata Eken'in duruşmasındaki taleplerini yineledi. Heyet talepleri bir kez daha reddetti. 

Savcı ceza istediği mütalaasını yineledi. Heyet esas hakkındaki mütalaaya karşı savunma için bir sonraki duruşmaya dek kesin süre verdi. Bir sonraki duruşma 9 Ocak 2019 10.45'te görülecek.

34. ACM

Mahkeme heyeti şu isimlerden oşutu: Mahkeme Başkanı: Yusuf Kılıç; Üyeler: Oktay Güney, Emrah Kayasan; Savcı: İlkay Özcan.

1. Duruşma

D.A.’nın avukatları Özlem Ayata ve Sevgi Epçeli Arslan müvekkillerine ulaşamadıklarını, yurtdışında olduğu bilgisini aldıklarını belirterek, bir sonraki celse hazır etmek üzere süre istedi. 

Zorla getirme emri

Mahkeme heyeti, Dr. D.A.’nın savunmasının alınması amacıyla hakkında zorla getirme emri düzenlemesine karar verdi. Bir sonraki duruşma 12 Mart 2019 saat 15.00’te görülecek.

2. Duruşma

Duruşma salonunda hazır bulunan akademisyen Egemen Cevahir savunmasını yaptı.

Heyet, avukat Özlem Ayata’nın hazırlık soruşturması dosyasının tümünün ve 13. ACM’deki dosyanın celbi taleplerini "dosyanın esasına bir katkı sağlamayacağı" gerekçesiyle reddetti.

Soruşturmanın genişletilmesi talebi varsa bildirmek, yoksa esas hakkındaki mütalaasını sunmak üzere dosyanın savcılığa iletilmesine, Cevahir’in duruşmalardan vareste tutulmasına hükmedildi. Bir sonraki duruşma 12 Mart 2019 saat 15.30’da.

3. Duruşma

Duruşma salonunda hazır bulunan Fırat Erdoğmuş savunmasını yaptı. Avukat Ali Soydan müvekkilinin duruşmalardan vareste tutulmasını talep etti.

Mahkeme heyeti, dosyanın soruşturmanın genişletilmesi talebi varsa bildirmek, yoksa esas hakkındaki mütalaasını sunmak için savcılığa iletilmesine, sanık avukatına tevsii tahkikat taleplerini sunmak üzere bir ay süre verilmesine karar verdi.

Vareste talebi reddedildi

Heyet ayrıca vareste talebini "sanığın beyanının bir sonraki celse alınması gerekebileceği" gerekçesiyle reddetti.

Bir sonraki duruşma 14 Mart saat 10.00’da.

4. Duruşma

Duruşma salonunda hazır bulunan Funda Karapehlivan savunmasında suçlamaları reddederek derhal beraat talebinde bulundu:

"Hepimize ayrı ayrı açılan ve zaten ortada bir suç olmadığı için en başından açılmaması gerektiğini düşündüğüm bu davaların büyük bir zaman ve enerji kaybına ve aynı zamanda kamu kaynaklarının israfına neden olduğunu düşünüyorum.

"Özgür ve bağımsız irademle imzaladım"

"Kamuoyunda 'Barış Bildirisi' olarak bilinen bildiriyi, sosyal medya ortamında görerek bir bilim insanı ve vatandaş olarak hissettiğim soumluluk gereği, özgür, ve bağımsız irademle imzaladım. Bunların bir bilim insanının dayanması gereken temel ilkelerden olduğunu düşünüyorum.

"Bu ülkenin vatandaşlarının özgür ve eşit bir şekilde, demokratik hukuk devletinin gereği olan temel insan haklarından güven içinde yararlanabildikleri bir ortamın oluşmasını istediğim için imzaladım."

Esas hakkında mütalaa açıklandı

Karapehlivan'ın savunmasının ardından savcı esas hakkındaki mütalaasını verdi. Sanığın TMK 7/2 maddesine göre cezalandırılmasını istedi.

Mahkeme heyeti, sanığa ve avukatlarına esas hakkında mütalaaya karşı beyanda bulunmak üzere süre vererek duruşmayı 12 Mart 2019 saat 14.30’a bıraktı.

5. Duruşma

Dr. Deniz Erkmen mazeret bildirerek duruşmaya katılamadı. Avukatı Ali Soydan savunmasını sunması için müvekkilini uygun bir günde hazır edeceğini söyledi.

Bir sonraki duruşma 14 Mart 2019 saat 09.30’da.

6. Duruşma

Duruşma salonnda hazır bulunan Prof. Dr. Fuat Ercan savunmasını yaptı.

Avukatı Özlem Ayata dosyanın 13. ACM’deki dosya ile birleştirilmesi, bu uygun görülmezse mahkeme bünyesindeki dosyaların birleştirilmesi ve derhal beraat taleplerini dile getirdi.

Talepleri reddeden mahkeme heyeti, varsa soruşturmanın genişletilmesi taleplerini bildirmek yoksa esas hakkında mütalaasını bildirmek üzere dosyanın İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderilmesine karar verdi.

Bir sonraki duruşma 12 Mart 2019 saat 14.00’te görülecek.

7. duruşma

Duruşma salonunda hazır bulunan akademisyen Erdem Yörük savunmasını sözlü ve yazılı olarak mahkemeye sundu.

Mahkeme heyeti avukatın derhal beraat ve birleştirme yönündeki taleplerini reddetti.

Dosyanın varsa soruşturmanın genişletilmesi taleplerini bildirmek yoksa esas hakkında mütalaasını sunmak üzere İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderilmesine karar verdi.

Bir sonraki duruşma 12 Mart 2019 saat 11.30'da görülecek.

8. duruşma

Akademisyen Ahu Sökmenoğlu yazılı ve sözlü savunmasını mahkeme heyetine sundu:

"Bildiriden sonra bana yöneltilen suçlamalardan ötürü derin bir kırgınlık içerisindeyim ve bu nedenle çok sevdiğim görevimden 2017 yılının şubat ayında istifa ederek ayrıldım. Çok sevdiğim ve asla bırakamayacağımı düşündüğüm şehrim, üniversitem, mesleğim ve pırıl pırıl öğrencilerimden ayrıyım artık. Artık sadece anneyim. Ülkemin yüzlerce çocuğuna hizmet edecekken, sadece kendi kızlarımın hizmetindeyim.

"Ülkemiz adına kayıp"

"Böyle bir iddianame ile suçlanmayı gönlüm gerçekten kabul edemediği için kendi seçimimle her şeyi terk etme kararı aldım. Bu iddianamenin ve suçlamaların, beni yaraladığı gibi birçok insanın hayatında da derin yaralar açtığını zannediyorum.

"Bilim insanlarının bu denli yıpratılmasının, ülkemiz adına büyük bir kayıp olduğunu düşünüyorum. Ülkemin her eleştirinin altında kötü niyet aramayacak kadar sağduyulu ve adaletli olabilmesini umuyor ve sizden beraatime karar vermenizi saygılarımla talep ediyorum."

Mahkeme heyeti Yörük'ün duruşmasındaki karar ve gerekçelerle bir sonraki celsenin 12 Mart 11.00'da görülmesine hükmetti.

Akademisyen yargılamaları hakkında

10 Ocak 2016'da "Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi"nin (BAK) "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisi 1128 akademisyenin imzası ile yayınladı. Sonraki katılımlarla imza sayısı 2212 oldu.

Akademisyenler hakkında Savcı İsmet Bozkurt’un hazırladığı iddianame ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) “örgüt propogandası” fiilini düzenleyen 7/2 maddesinden dava açıldı.

4 Ekim itibariyle 5 Aralık 2017'den bu yana mahkemeye çıkan akademisyen sayısı 287 oldu. 27 akademisyen 1’er yıl 3’er ay hapis cezasına mahkum oldu. Galatasaray Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Zübeyde Füsun Üstel ve Marmara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Büşra Ersanlı'nın cezası hariç cezalarda hükmün açıklanması geri bırakıldı. Üstel’in ve Ersanlı'nın cezalarının ertelememe gerekçesi olarak "hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını talep etmediği" ve "mahkemede suç işlemeyeceğine dair kanaat oluşmadığı" gösterildi.

Barış akademisyenleri 10 Mart 2016’da “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisi nedeniyle yaşadıklarını basın toplantısında paylaştılar. Toplantıda açıklamaları yapan Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy (15 Mart 2016) ile Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı (31 Mart 2016) TMK 7/2'de düzenlenen “örgüt propagandası” suçlamasıyla tutuklandılar, 22 Nisan 2016’da serbest bırakıldılar. Savcının talebi üzerine Adalet Bakanlığı “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama"yı düzenleyen TCK 301. maddeden yargılanma izni verdi. Dava sürüyor.

Birleştirme kararları

33. ACM'de 27, 25. ACM'de yedi, 29 ACM'de dört olmak üzere 38 akademisyenin dosyaları birleştirildi.

(TP)

Kaynak: https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/201378-21-akademisyen-bes-ayri...