Savcı AYM Kararına Rağmen Hapis Cezası İstedi

Yazar / Referans: 
Tansu Pişkin, Bianet
Tarih: 
12.09.2019

Düzce Ağır Ceza Mahkemesi'nde duruşması görülen Latife Akyüz'ün duruşmasında savcı, sanığın "terör örgütü propagandası yapmak" suçlamasıyla cezalandırılmasını istedi. Mahkeme, sanığın beraatine karar verdi.

“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları için “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla yargılanan akademisyenlerin duruşmaları devam etti.

36. Ağır Ceza Mahkemesi'nde (ACM) duruşmaları görülen MSGSÜ'den Prof. Dr. Ayşe Berkman ve Bilgi Üniversitesi'nden Öğr. Gör. Chris Stephenson'ın beraatlerine karar verildi.

Aynı zamanda 32. ACM'de yargılanan İstanbul Teknik Üniversitesi'nden Doç. Dr. Ahmet Atıl Aşıcı ve Yıldız Teknik Üniversitesi'nden Arş. Gör. Gülay Kılıçaslan'ın da davaları beraat kararlarıyla sonuçlandı. 

Talimat duruşmasında savcıdan ceza talebi

Düzce Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Latife Akyüz'ün talimatlı duruşması da Çağlayan'daki İstanbul Adliyesi'nde görüldü. Sanığın SEGBİS ile bağlandığı duruşmada avukatı Meriç Eyüboğlu Anayasa Mahkemesi (AYM) kararı doğrultusunda müvekkilinin beraatine karar verilmesini istedi. 

Düzce Ağır Ceza Mahkemesi savcısı, esas hakkında mütalaasında eylemin "ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilemeyeceğini" ileri sürdü. Sanığın Terörle Mücadele Kanunu (TMK) 7/2 maddesi uyarınca cezalandırılmasını istedi.

Avukat Eyüboğlu mütalaaya karşı söz alarak, "Belli ki savcı beyin bilgileri güncel değil. AYM kararı sonrası dört bir yanda beraat kararları geliyor. Eğer ceza verilirse AYM kararının bağlayıcılığına aykırı hareket eden ve suç oluşmamış olmasına rağmen ceza veren ilk mahkeme olarak tarihe geçeceksiniz" diye konuştu.

Mahkeme, AYM kararı doğrultusunda sanığın beraatine karar verdi.

Yurtdışı çıkış yasağı kaldırıldı

13. ACM'de ODTÜ'den Doç. Dr. M.K.B.'nin ilk duruşması vardı. Sanık müdafi Duygu Taşdemir savunmasında AYM kararı doğrultusunda beraat kararı verilmesi, müvekkili hakkında uygulanan yurtdışı çıkış yasağının kaldırılması ve sanığın duruşmalardan vareste tutulmasını istedi.

Duruşma savcısı, geçici görevlendirmeyle katıldığı gerekçesiyle esas hakkında mütalaasını sunmak için süre istedi.

Mahkeme, sanığın duruşmalardan vareste tutulması ve yurtdışına çıkış yasağının kaldırılması taleplerini kabul etti. Dosyanın mütalaanın hazırlanması için iddia makamına gönderilmesine karar vererek duruşmayı 30 Ekim'e bıraktı.

İki duruşmada erteleme

37. ACM'de Şehir Üniversitesi'nden Prof. Dr. Mesut Yeğen ve MSGSÜ'den Prof. Dr. Murat Cemal Yalçıntan'ın karar duruşmaları görülecekti.

İlk olarak Yalçıntan'ın duruşması başladı ve mahkeme başkanı Akın Gürlek, Yalçıntan'a savcının daha önceki celsede sunarak ceza istediği esas hakkındaki mütalaaya karşı son sözlerini sordu. 

Bunun üzerine avukat Eyüboğlu, "Sayın başkan mütalaada bir değişiklik olmayacak mı? AYM hak ihlali kararı verdi. Diğer mahkemelerde olduğu gibi mütalaada değişiklik yapılmasını bekliyorduk" diye konuştu.

Duruşma savcısı, AYM kararının incelenerek değişiklik yapılıp yapılmayacağı konusunda mütalaada bulunmak için süre istedi. Mahkeme, savcıya istediği süreye vererek duruşmanın yeni gününü Ocak 2020’ye vermek istedi.

Eyüboğlu müdahale ederek, "Bitmiş bir soyayı uzatarak hak ihlali yapıyorsunuz" dedi ve daha erken bir gün verilmesi talebinde bulundu. Mahkeme Yeğen ve Yalçıntan'ın duruşmalarını 5 Kasım'a bıraktı.

26. ACM'de 23; 22 ACM'de 37 beraat

İstanbul 26. ACM'de 23; 22. ACM'de ise 37 olmak üzere yargılaması devam eden akademisyenler için açık duruşma yapılmadan beraat kararları verildi. Böylece Diyarbakır'da üç, İstanbul'da 97 ve İzmir'de iki olmak üzere devam eden davalar kapsamında 2 Eylül 2019'dan bugüne toplamda 102 akademisyen hakkında beraat kararı verilmiş oldu.

Akademisyen yargılamaları hakkında

10 Ocak 2016'da "Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi"nin (BAK) "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisi 1128 akademisyenin imzası ile yayınladı. Sonraki katılımlarla imza sayısı 2212 oldu.

Akademisyenler hakkında Savcı İsmet Bozkurt’un hazırladığı iddianame ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) “örgüt propogandası” fiilini düzenleyen 7/2 maddesinden dava açıldı.

12 Eylül 2019 itibariyle 5 Aralık 2017'den bu yana mahkemeye çıkan akademisyen sayısı 653 oldu. 146 akademisyen 1’er yıl 3’er ay; 18 akademisyen 1'er yıl 10'ar ay 15'er gün; 8 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay; 2 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay 22'şer gün; 17 akademisyen 2 yıl 3 ay; 7 akademisyen 2 yıl 6 ay; 5 akademisyene 2 yıl 1 ay; 1 akademisyen 3 yıl olmak üzere davası sonuçlanan toplam 204 akademisyenin tamamı hapis cezasına mahkum oldu. 

36 kişinin cezası ertelenmedi

204 kişi içerisinden 29 kişinin hapis cezası 2 yılın üstünde kaldığı için (CMK md. 286), 7 kişi ise hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kabul etmediği için toplamda 36 kişinin mahkumiyet kararı ertelenmedi. İtiraz yoluyla İstinaf Mahkemesi’ne giden mahkumiyet kararlarından cezası onanan Prof. Dr. Füsun Üstel iki buçuk ay cezaevinde kaldıktan sonra tahliye oldu.

TIKLAYIN - Akademisyen yargılamalarında cezalar

AYM "hak ihlali" dedi

Davası hapis cezasıyla sonuçlanan akademisyenlerden bazıları yerel mahkemelerin kararlarını AYM'ye taşıdı. AYM Genel Kurul, 26 Temmuz 2019'da 10 akademisyenin bireysel başvurularını birleştirerek görüştüğü dosya üzerinden “hak ihlali” kararı verdi.

AYM, başvuruculara 9 bin lira tazminat ödenmesine, ihlalin ortadan kaldırılmasına ve yeniden yargılama yapılması için karar örneğinin yerel mahkemelere gönderilmesine de hükmetti.

Beraatler

2 Eylül 2019'da başlayan yeni adli yılın ardından devam eden yargılamalar kapsamında ilk beraat kararı AYM'nin kararına atıfla 6 Eylül'de İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkmesi'nden geldi. Türkiye genelinde devam eden mahkemelerde toplam 102 akademisyen beraat etti.

İstanbul'da beraat kararlarının verildiği yedi mahkeme şöyle: 32. ACM, 30. ACM, 26. ACM, 36. ACM, 22. ACM, 28. ACM, 25. ACM.

AYM kararı ve sonuçları

AYM’nin kararına göre, devam eden davalar ve kesinleşmiş cezalar için yerel mahkemelerin yeniden yargılama yaparak beraat kararı vermesi, istinaf aşamasında olan dosyalar için de bozma kararı verilmesi gerekiyor.

AYM kararını, ihraç edilen akademisyen başvurularını henüz karara bağlamayan OHAL Komisyonu da dikkate almak zorunda ancak buna rağmen aksi kararlar verebiliyor.

Fakat Komisyonun akademisyenlerin aleyhine bir karar vermesi durumunda kişilerin Danıştay’a başvuru hakkı doğuyor. AYM kararı Danıştay için bağlayıcı olsa da ihraç kararlarının yine kalkmaması söz konusu olursa, bu konu da ayrıca AYM önüne gelecek.

Akademisyen yargılamaları haberlerinin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.

Barış Akademisyenleri’nin beyanlarının tam metinlerine buradan ulaşabilirsiniz.

(TP)

Tansu Pişkin

bianet muhabiri. İstanbul Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü mezunu. Şubat-Mart 2017 dönemi bianet stajyeriydi. Mayıs 2017'den beri bianet'te. 

Kaynak: https://m.bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/212956-savci-aym-kararina-ra...