Barış Akademisyenleri Davasında AYM Kararı Sonrası İlk Beraat

Yazar / Referans: 
Tansu Pişkin, Bianet
Tarih: 
06.09.2019

30. ACM'de duruşması görülen akademisyen Özlem Şendeniz'in beraatine karar verildi.

“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları için “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla yargılanan akademisyenlerin davasında ilk beraat kararı geldi.

Çağlayan'daki İstanbul Adliyesi, 30. Ağır Ceza Mahkemesi'nde (ACM) karar duruşması görülen Iğdır Üniversitesi'nden Arş. Gör. Özlem Şendeniz'in beraatine karar verildi. 

Şendeniz ve avukatı İlayda Önal’ın hazır bulunduğu duruşmada savcı, sanığın Terörle Mücadele Kanunu (TMK) 7/2 maddesinden cezalandırılmasını istediği mütalaasını değiştirdiğini belirterek yeni mütalaayı açıkladı.

Mütalaada Barış İçin Akademisyenlerin Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) yapmış oldukları bireysel başvurular sonucunda AYM'nin bildirinin ifade özgürlüğü kapsamında kaldığı doğrultusunda karar verdiğini söyledi ve sanığın beraatini istedi.

Mahkeme, AYM kararı uyarınca Şendeniz'in beraatine karar verdi.

TIKLAYIN - AYM Gerekçeli Kararı: Akademisyenin İşi Düşünce Açıklamak

İlk beraat kararı ne anlama geliyor?

Geçtiğimiz adli yılın 20 Temmuz’da sona ermesinin ardından 26 Temmuz'da Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurul, 10 akademisyenin bireysel başvurularıyla görüştüğü dosya üzerinden “hak ihlali” kararı vermişti.

AYM, başvuruculara 9 bin lira tazminat ödenmesine, ihlalin ortadan kaldırılmasına ve yeniden yargılama yapılması için karar örneğinin yerel mahkemelere gönderilmesine de hükmetmişti.

TIKLAYIN - Barış Akademisyenlerinin 3. Adli Yılı Başlıyor

AYM’nin kararına göre, devam eden davalar ve kesinleşmiş cezalar için yerel mahkemelerin yeniden yargılama yaparak beraat kararı vermesi, istinaf aşamasında olan dosyalar için de bozma kararı verilmesi gerekiyor.

OHAL Komisyonu

AYM kararını, ihraç edilen akademisyen başvurularını henüz karara bağlamayan OHAL Komisyonu da dikkate almak zorunda ancak buna rağmen aksi kararlar verebiliyor.

Fakat Komisyonun akademisyenlerin aleyhine bir karar vermesi durumunda kişilerin Danıştay’a başvuru hakkı doğuyor. AYM kararı Danıştay için bağlayıcı olsa da ihraç kararlarının yine kalkmaması söz konusu olursa, bu konu da ayrıca AYM önüne gelecek.

Akademisyen yargılamaları hakkında

10 Ocak 2016'da "Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi"nin (BAK) "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisi 1128 akademisyenin imzası ile yayınladı. Sonraki katılımlarla imza sayısı 2212 oldu.

Akademisyenler hakkında Savcı İsmet Bozkurt’un hazırladığı iddianame ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) “örgüt propogandası” fiilini düzenleyen 7/2 maddesinden dava açıldı.

6 Eylül 2019 itibariyle 5 Aralık 2017'den bu yana mahkemeye çıkan akademisyen sayısı 648 oldu. 146 akademisyen 1’er yıl 3’er ay; 18 akademisyen 1'er yıl 10'ar ay 15'er gün; 8 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay; 2 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay 22'şer gün; 17 akademisyen 2 yıl 3 ay; 7 akademisyen 2 yıl 6 ay; 5 akademisyene 2 yıl 1 ay; 1 akademisyen 3 yıl olmak üzere davası sonuçlanan toplam 204 akademisyenin tamamı hapis cezasına mahkum oldu. 

36 kişinin cezası ertelenmedi

204 kişi içerisinden 29 kişinin hapis cezası 2 yılın üstünde kaldığı için (CMK md. 286), 7 kişi ise hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kabul etmediği için toplamda 36 kişinin mahkumiyet kararı ertelenmedi. İtiraz yoluyla İstinaf Mahkemesi’ne giden mahkumiyet kararlarından cezası onanan Prof. Dr. Füsun Üstel iki buçuk ay cezaevinde kaldıktan sonra tahliye oldu.

TIKLAYIN - Akademisyen yargılamalarında cezalar

AYM "hak ihlali" dedi

AYM Genel Kurul, 26 Temmuz 2019'da 10 akademisyenin bireysel başvurularıyla görüştüğü dosya üzerinden “hak ihlali” kararı verdi.

AYM, başvuruculara 9 bin lira tazminat ödenmesine, ihlalin ortadan kaldırılmasına ve yeniden yargılama yapılması için karar örneğinin yerel mahkemelere gönderilmesine de hükmetti.

Barış akademisyenleri 10 Mart 2016’da “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisi nedeniyle yaşadıklarını basın toplantısında paylaştılar. Toplantıda açıklamaları yapan Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy (15 Mart 2016) ile Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı (31 Mart 2016) TMK 7/2'de düzenlenen “örgüt propagandası” suçlamasıyla tutuklandılar, 22 Nisan 2016’da serbest bırakıldılar. Savcının talebi üzerine Adalet Bakanlığı “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama"yı düzenleyen TCK 301. maddeden yargılanma izni verdi. Dava TMK 7/2'den sürüyor.

Akademisyen yargılamaları haberlerinin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.

Barış Akademisyenleri’nin beyanlarının tam metinlerine buradan ulaşabilirsiniz.

(TP)

Tansu Pişkin

bianet muhabiri. İstanbul Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü mezunu. Şubat-Mart 2017 dönemi bianet stajyeriydi. Mayıs 2017'den beri bianet'te. 

Kaynak: https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/212704-baris-akademisyenleri-d...