Bir Akademisyene 1 Yıl 6 Ay Ertelemeli Hapis Cezası

Yazar / Referans: 
Tansu Pişkin, Bianet
Tarih: 
05.03.2019

Bilgi Üniversitesi'nden Başak Tuğ Onaran'ın 1 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildi. Cezada "pişmanlık olmadığı" gerekçesiyle indirime gidilmezken hükmün açıklanması geri bırakıldı.

Barış İçin Akademisyenlerin “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini  imzaladıkları için "Terör örgütü propagandası" suçlamasıyla yargılanan akademisyenlerin duruşmaları Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’nde devam etti.

28. ACM'de duruşması görülen Başak Tuğ Onaran hakkında kararını açıklayan mahkeme Terörle Mücadele Kanunu (TMK) 7/2'de düzenlenen "terör örgüü propagandası yapmak" suçlamasını sabit görerek 1 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi. Kararda hükmün açıklanması geri bırakılırken* "sanığın pişmanlık göstermediği" gerekçesiyle indirime gidilmedi.

23. ACM'de savunmasını yapan akademisyenlerin dosyaları birleştirildi. Diyarbakır ve Dersim'de yaşayan iki akademisyenin dosyasında yetkisizlik kararı verildi. Yurtdışındaki akademisyenlerin savunmalarının alınması için istinabe işlemlerinin beklenilmesine karar verilerek duruşmalar ertelendi.

29. ACM'de ilk duruşması görülen Ümit Biçer'in dosyasında Adalet Bakanlığı'ndan Türk Ceza Kanunu (TCK) 301 kapsamında yargılama yapılması için soruşturma izni istendiği görüldü. Ancak yanıt gelmediği için duruşma ertelendi.

Duruşması görülenler

Üç ayrı mahkemede 18 akademisyenin duruşmaları görüldü:

29. ACM: Kocaeli Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ümit Biçer'in birinci duruşması.

28. ACM: İstanbul Bilgi Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Başak Tuğ Onaran'ın karar duruşması.

23. ACM: Bilgi Üniversitesi'nden araştırma görevlileri Kudret Çobanlı ile S.H., Doç. Dr. Evren Hoşgör, Prof. Dr. Ertuğrul Tonak; Maltepe Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Esra Sakınç, Öğr. Gör. İrfan Eroğlu; MSGSÜ'den Yrd. Doç. Dr. Gamze Toksoy, Prof. Dr. Sefa Feza Arslan, Doç. Dr. Özgür Martin; Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi'nden Öğr. Gör. Zeynep Güney; Washington Üniversitesi'nden doktora öğrencisi D.G.; İstanbul Üniversitesi'nden Doç. Dr. Sevgi Uçan Çubukçu; Dicle Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Zeki Kanay; Munzur Üniversitesi'nden Öğr. Gör. Mesut Coşkun; Boğaziçi Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Seda Altuğ; York Üniversitesi'nden doktora öğrencisi B.K.'nin ikinci duruşmaları.

29. ACM

Mahkeme başkanı: Ümit Kartlı - Üyeler: Erhan Akman, Özgür Erkan - Savcı: Ali Nazmi Dandin.

Ümit Biçer ve avukatları duruşmada hazır bulundu. 

Mahkeme, atılı suçun TCK 301. maddesindeki suça dönüşme ihtimaline binaen Adalet Bakanlığı'ndan istenen soruşturma iznine yanıt gelmediğini açıkladı. 

TCK 301

Türklüğü, Cumhuriyeti veya Türkiye Büyük Millet Meclisini alenen aşağılayan kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini, Devletin yargı organlarını, askerî veya emniyet teşkilatını alenen aşağılayan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Türklüğü aşağılamanın yabancı bir ülkede bir Türk vatandaşı tarafından işlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte bir oranında artırılır. Eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz.

301 beklenecek

Biçer'in müdafiileri izin gelene kadar yargılamanın durmasını talep etti. Mahkeme, durma kararını reddederek sanığa gelecek celse hazır bulunması yönünde ihtarda bulundu.

Adalet Bakanlığı'ndan gelecek yazı cevabının beklenmesi için duruşmayı 11 Temmuz'a bıraktı.

28. ACM

Mahkeme başkanı: Ersin Özaslan - Üyeler: Muhsin Onay, Merve Çınar - Savcı: Mehmet Fatih Aldemir.

Başak Tuğ Onaran vareste tutulduğu için duruşmaya katılmadı. Savcının bir önceki celse ceza istediği esas hakkında mütalaasına karşı savunma yapan avukatı Metin Sezgin, bildirinin ifade özgürlüğü kapsamında kaldığını savundu. Sezgin müvekkilinin derhal beraatini istedi.

1 yıl 6 ay

Kararını açıklayan mahkeme, "sanığa atılı 'terör örgütü propagandası yapmak' suçunu sabit görerek 1 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına; suçun basın yayın yoluyla işlenmesi nedeniyle yarı oranında arttırılarak 1 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına" karar verdi.

Terörle Mücadele Kanunu 7/2

Terör örgütünün; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. Ayrıca, basın ve yayın organlarının suçun işlenmesine iştirak etmemiş olan yayın sorumluları hakkında da bin günden beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.

Mahkeme "sanığın suç sonrası ve yargılama sürecindeki davranışlarını" gerekçe göstererek cezada indirime gitmedi. "Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkum olmaması nedeniyle" kararda hükmün açıklanmasını geri bıraktı.

23. ACM

Mahkeme başkanı: Ahmet Uğuz - Üyeler: Emine Çakır, Murat Tuncer - Savcı: Hakan Gökalp Uçan.

Birleştirme kararları

Duruşmada hazır bulunan akademisyenlerden Sevgi Uçan Çubukçu, S.H., Özgür Martin, Esra Sakınç, İrfan Eroğlu, Seda Altuğ, Evrim Hoşgör, Gamze Toksoy ve Sefa Feza Arslan savunmalarını mahkemeye sundu.

Akademisyenlerin ardından söz alan avukatları dosyaların birleştirilmesi ve kovuşturmanın genişletilmesi taleplerinde bulundu. Duruşmaya katılmayan akademisyenlerden Kudret Çobanlı’nın avukatı da dosyaların birleştirilmesini istedi.

Duruşma savcısı, bütün dosyalar için aynı ara mütalaasını tekrarlayarak "aralarında hukuki ve fiili birliktelik olduğu" gerekçesiyle mahkemenin kendi bünyesindeki dosyaları birleştirmesini istedi.

Mahkeme, dosyaların birleştirilmesi yönünde karar verdi. Birleşen dosyanın duruşması 16 Mayıs'ta görülecek.

İstinabe kararları

Duruşmaya yurtdışında oldukları için katılamayan akademisyenler Ertuğrul Tonak, D.G. ve Zeynep Güney'in ifadelerinin alınması için başlatılan istinabe işlemlerinin devam ettiği görüldü.

Duruşmaların tamamı 9 Temmuz'a bırakıldı.

Yine yurtdışında bulunduğu için duruşmaya katılamayan B.K.'nin avukatı Meriç Eyüboğlu da müvekkilinin savunmasının istinabe yoluyla alınmasını talep etti. Mahkeme talebi kabul ederek duruşmayı 9 Temmuz'a bıraktı.

Yetkisizlik kararları

Zeki Kanay ve Mesut Coşkun duruşmaya SEGBİS ile bağlanarak dosyalarında yetkisizlik kararı verilmesini istediler. 

Mahkeme, akademisyenlerin taleplerini kabul ederek Kanay'ın dosyasını "görevli ve yetkili bulunan" Diyarbakır Nöbetçi ACM'ye; Coşkun'un dosyasını Tunceli Nöbetçi ACM'ye gönderdi.

Akademisyen yargılamaları hakkında

10 Ocak 2016'da "Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi"nin (BAK) "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisi 1128 akademisyenin imzası ile yayınladı. Sonraki katılımlarla imza sayısı 2212 oldu.

Akademisyenler hakkında Savcı İsmet Bozkurt’un hazırladığı iddianame ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) “örgüt propogandası” fiilini düzenleyen 7/2 maddesinden dava açıldı.

5 Mart 2019 itibariyle 5 Aralık 2017'den bu yana mahkemeye çıkan akademisyen sayısı 493 oldu. 100 akademisyen 1’er yıl 3’er ay; 14 akademisyen 1'er yıl 10'ar ay 15'er gün; 5 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay; 15 akademisyen 2 yıl 3 ay; 2 akademisyen 2 yıl 6 ay; 2 akademisyene 2 yıl 1 ay; 1 akademisyen 3 yıl olmak üzere davası sonuçlanan toplam 139 akademisyenin tamamı hapis cezasına mahkum oldu. 

HAGB 

Akademisyenlerden 12 kişi verilen mahkumiyet kararlarında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kabul etmedi: 2 kişinin mahkumiyet kararı mahkemenin kanaatiyle ertelendi, 1 kişinin davasında karar açıklanmadı.

2 yılın üstünde kalan mahkumiyet kararlarıyla birlikte bugüne kadar 29 akademisyen dosyası İstinaf Mahkemesi’ne taşındı. İstinaf Mahkemesi 29 kişiden 1’inin mahkumiyet kararını onadı.

Barış akademisyenleri 10 Mart 2016’da “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisi nedeniyle yaşadıklarını basın toplantısında paylaştılar. Toplantıda açıklamaları yapan Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy (15 Mart 2016) ile Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı (31 Mart 2016) TMK 7/2'de düzenlenen “örgüt propagandası” suçlamasıyla tutuklandılar, 22 Nisan 2016’da serbest bırakıldılar. Savcının talebi üzerine Adalet Bakanlığı “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama"yı düzenleyen TCK 301. maddeden yargılanma izni verdi. Dava TMK 7/2'den sürüyor.

(TP)

* Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) madde 231'e göre, Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verildiği takdirde, kişi beş yıl içinde kasten yeni bir suç işlemezse hüküm ortadan kaldırılıyor.

Kaynak: https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/206113-bir-akademisyene-1-yil-...