3 Yıl Ertelemesiz Hapis Cezası: "2 Yıl Verdik, 3'e Çıkardık, Onu da Bozmadık"

Yazar / Referans: 
Tansu Pişkin, Bianet
Tarih: 
24.01.2019

Bilgi Üniversitesi'nden Dr. Öğr. Üyesi Yonca Demir'e 3 yıl hapis cezası veren 28. ACM heyetinin başkanı, kararı "2 yıl verdik, 3'e çıkardık, onu da bozmadık" sözleriyle açıkladı.

Barış İçin Akademisyenlerin “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini  imzaladıkları için "Terör örgütü propagandası" ile suçlamasıyla yargılanan akademisyenlerin duruşmaları devam etti.

Bugün 24. Ağır Ceza Mahkemesi'nde (ACM) Boğaziçi Üniversitesi'nden Doç. Dr. Ahmet Ersoy ve 28. ACM'de Bilgi Üniversitesi'nden Dr. Öğr. Üyesi Yonca Demir'in dördüncü duruşmaları görüldü.

28. ACM'de Yonca Demir için kararını açıklayan mahkeme, "sanığın üzerine atılı PKK/KCK silahlı terör örgütünün propagandasını yapmak suçunu sabit görerek" 3 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi. 

5 Aralık 2017'den bu yana devam eden akademisyen yargılamalarında en yüksek cezayı alan Yonca Demir, duruşmada hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını (HAGB) kabul etmediğini söyledi. Heyet kararında “sanığın suç sonrası ve yargılama sürecindeki olumsuz davranışları dikkate alınarak” ifadeleriyle cezada indirime gitmedi.

Ertelenmeyen mahkumiyet kararı Demir ve avukatlarının itirazıyla istinaf mahkemesine taşınacak. İstinaf mahkemesi kararı onayacak veya bozacak.

Terörle Mücadele Kanunu 7/2

Terör örgütünün; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. Ayrıca, basın ve yayın organlarının suçun işlenmesine iştirak etmemiş olan yayın sorumluları hakkında da bin günden beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.

28. ACM

Mahkeme başkanı: Ersin Özaslan - Üyeler: Serkan Yoğurtçu, Muhsin Onay - Savcı: Mehmet Fatih Aldemir.

Davanın geçmişi

Heyet, Yonca Demir'e birinci duruşmada açıkladığı ara kararında savunmasını hazırlamak için süre vermiş ancak ikinci duruşmada "sanığın savunmasının alındığı tespit edilmiş olup ara karardan vazgeçilmiştir" diyerek kendi kararını uygulamaktan vazgeçmişti.

Aynı celsede esas hakkında mütalaasını açıklayan duruşma savcısı Demir'in TMK 7/2 maddesine göre cezalandırılmasını istemişti. Yargılamanın üçüncü duruşmasında ise avukat Meriç Eyüboğlu, "subjektif davrandığı ve tarafsızlığın ihlal edildiği" gerekçeleriyle heyetin reddini istemişti. 

Heyet, heyetin reddi talebini reddetmiş, Eyüboğlu karara bir üst mahkemede itiraz etmişti. Bugün görülen duruşmada heyetin reddi talebinin bir üst mahkemece de reddedildiği görüldü.

İlk ve son savunma aynı celsede

Savunma hakkı son duruşmada verilen Yonca Demir savunmasını sözlü ve yazılı olarak mahkemeye sundu.

Ardından esasa karşı savunmasını yapan Meriç Eyüboğlu, SEGBİS’in açılmasını talep etti. Heyetin kabul etmemesi üzerine SEGBİS’in açılmama gerekçesinin açıklanmasını istedi.

Mahkeme başkanı kararında “dosya kapsamı, dosyanın geldiği aşama, SEGBİS sisteminin kuruluş amacı dikkate alınarak bu yöndeki talebi oy birliğiyle reddediyoruz” dedi.

Eyüboğlu “Esasa ilişkin savunma yapacağım. Muhtemelen birazdan da heyetiniz karar verecek. Daha önceki aşamalarda kaydedecek bir şey yoktu, şimdi yapmayacaksanız ne zaman yapacaksınız? O zaman kayda geçsin, her sözümün girmesini istiyorum çünkü mahkemeniz daha önce söylediklerimi yazdırmama eğiliminde olduğunu gösterdi” diye konuştu.

Mahkeme başkanı: Bunların isnatla alakası yok

Başkan “Yapacaksanız savunmanızı yapın” deyince Eyüboğlu konuşmalarının savunmasının parçası olduğunu söyledi. Savunmasının devamında AİHM kararlarına atıf yapan Eyüboğlu, bildirinin yayınlandığı tarihten önce yayınlanan raporlardan söz etmeye başlayınca mahkeme başkanı, “Toparlayın, bunların isnatla alakası yok, bunlar terör propagandası” diye savunmaya müdahale etti.

Eyüboğlu “Bunlar doğrudan isnatla ilgilidir” dediği sırada sözünü kesen mahkeme başkanı, uyarısını duruşma zaptına da geçirerek “Sanık müdafinin esas hakkındaki savunma dışında beyanlarda bulunduğu anlaşılmakla savunmasını tamamlaması, isnatla ilgili beyanlarda bulunması hususunda uyarıldı” yazdırdı.

Eyüboğlu isnatla ilgili hak raporlarını okuduğunu ve dolayısıyla isnatla ilgili savunma yaptığını belirterek bu bilgilerin de tutanağa geçmesini istedi. Mahkeme başkanı ve Eyüboğlu arasında geçen konuşma şöyle:

Eyüboğlu: İsnat edilen suç ile ilgili ulusal ve uluslararası hak ihlali raporlarını anlatıyorum. Mütalaada bu bildirinin yurtdışında Türkiye’yi olumsuz tanıtmak için kaleme alındığı söyleniyor. Biz de diyoruz ki, dava konusu bildiri yazılmadan önce birçok ulusal ve uluslararası rapor yayınlanmıştı ve zaten bu hak ihlalleri yurtdışında biliniyordu.

Mahkeme başkanı: Bu raporları yazılı verseydiniz. Akşama kadar sizi mi bekleyeceğiz?

Eyüboğlu: Savunmamızı isnatla ilgili olmadığı için değil uzun bulduğunuz için kesiyorsunuz belli ki. Bu yargılama boyunca müvekkil de ben de ilk kez konuşuyoruz. Şimdiye kadar hiç konuşamadık.

Mahkeme başkanı: Konuşsaydınız, biz dinledik, siz konuşmadınız.

Savunmaya son verildi

Konuşma sonrasında mahkeme başkanı “avukatın sürekli olarak yüksek sesle bağırdığı, duruşmanın düzenini bozduğu ve kararı geciktirici eylemlerde bulunduğu” iddiasıyla Eyüboğlu’nun esas hakkındaki savunmasına son verdi ve savunmasına devam ettiği takdirde salondan çıkarılacağı yönünde Eyüboğlu’nu uyardı.

Eyüboğlu “Bir esas hakkındaki savunmayı kesmediğimiz kalmıştı, onu da yaptınız, bravo” diye konuştu. Yonca Demir’i kürsüye çağıran mahkeme başkanı “Kalk ayağa Atiye Yonca Demir son sözünü söyle” dedi.

Demir “Bu iddianame politiktir, hukuki değildir. Bu da siyasi bir davadır, halkın önünde yapılması gerekirdi. HAGB kabul etmiyorum avukatımın konuşmasını istiyorum” dedi.

"2 yıl verdik, 3 yıla çıkardık"

Karar için verilen aranın ardından izleyicileri salona almak istemeyen mahkeme başkanına rağmen herkes duruşma salonuna girdi. Ancak o sırada ön sırada oturan bir akademisyenin elindeki telefonu kapatmasını söyleyen mahkeme başkanı "Kapıda yazıyor, görmüyor musun? Yasak. Açık tutamazsın o telefonu" diyerek dışarı çıkarılması için güvenliği çağırdı.

Avukat Eyüboğlu dışarı çıkarılmak istenen akademisyene müdahale ederken mahkeme başkanı kararını "2 yıl verdik, 3 yıla çıkardık, onu da bozmadık" diye açıkladı. 

Eyüboğlu: Bu kadar adaletsizlik olur mu?

Eyüboğlu, heyet salonu kararın gerekçesini açıklamadan terk ederken "Bu kadar adaletsizlik olur mu, adil bir ceza mı bu" diye karara tepki gösterdi. Salondan çıkmak üzere olan başkan, güvenliğe Eyüboğlu'nu işaret ederek "Atın şunu, şu kadını atın" diye bağırdı. Ancak izleyiciler ve akademisyenler karara tepki göstererek zorla çıkarılmaya müsaade etmedi.

Duruşmanın ardından akademisyenler ve avukat Eyüboğlu bir açıklama yaparak akademisyen yargılamalarında bugüne kadar verilmiş en yüksek cezaya tepki gösterdi. Duruşmanın ardından mahkeme salonunda yaşananlara ilişkin de tutanak tutuldu.

Karar: Ertelemesiz 3 yıl

Heyetin salonda okumadığı kararda şu ifadeler kullanıldı:

“TMK 7/2 maddesinin 1. cümlesi gereğince suçun işleniş biçimi, fiilin özellikleri, kastın ağırlığı ve yoğunluğu dikkate alınarak takdiren ve teşdiden 2 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına, sanığın atılı suçu basın yayın yolu ile işlediği anlaşılmakla aynı maddenin 2. cümlesi gereğince cezasının yarı oranında artırılarak 3 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına..."

24. ACM

Mahkeme başkanı: Ramazan Balcı - Üyeler: Çağlayan Özbay, Merve Burçak Baltacı - Savcı: Mehmet Başkaya.

Ahmet Ersoy mazeret bildirerek duruşmaya katılmadı. Duruşma savcısı, "örgüte üye olmamakla birlikte örgüte yardım etmek" suçlamasıyla ceza istediği esas hakkında mütalaasını yineledi.

Avukat Erdal Doğan, dosyanın mahkemenin kendi bünyesindeki benzer mahiyetteki dava dosyalarıyla birleştirilmesini talep etti.

Birleştirme kararı

Heyet, "aralarında hukuki ve fiili irtibat bulunduğu anlaşıldığından usul ekonomisi yönünden" dosyanın mahkemedeki diğer akademisyen dava dosyalarıyla birleştirilmesine karar verdi.

Bir sonraki duruşma 25 Nisan'da.

Akademisyen yargılamaları hakkında

10 Ocak 2016'da "Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi"nin (BAK) "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisi 1128 akademisyenin imzası ile yayınladı. Sonraki katılımlarla imza sayısı 2212 oldu.

Akademisyenler hakkında Savcı İsmet Bozkurt’un hazırladığı iddianame ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) “örgüt propogandası” fiilini düzenleyen 7/2 maddesinden dava açıldı.

23 Ocak 2019 itibariyle 5 Aralık 2017'den bu yana mahkemeye çıkan akademisyen sayısı 450 oldu. 83 akademisyen 1’er yıl 3’er ay; 3 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay; 1 akademisyen 2 yıl 3 ay; 1 akademisyen 2 yıl 6 ay; 1 akademisyen 2 yıl 1 ay; 1 akademisyen 3 yıl olmak üzere davası sonuçlanan toplam 90 akademisyenin tamamı hapis cezasına mahkum oldu. 

HAGB 

Bugüne kadar 11 akademisyen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını (HAGB) kabul etmedi. İçlerinden 7'sine 1 yıl 3 ay, 1'ine 1 yıl 6 ay, 1'ine 2 yıl 6 ay, 1'ine 3 yıl hapis cezası verildi. 1 kişinin kararı henüz açıklanmadı.

36. ACM, HAGB istemeyenlerin cezasında indirim yaptı ve 2 yıl denetimle cezayı erteledi. 32. ACM cezada indirim yaptı ancak erteleme vermedi. 37. ACM ise hem indirim hem erteleme uygulamadı.  

3 akademisyene ise HAGB'ye ilişkin beyanları sorulmadı. HAGB sorulmayanlardan birine 1 yıl 6 ay, birine 1 yıl 3 ay, birine 2 yıl 3 ay hapis cezası verildi.

Cezası 2 yıldan fazla olanların ertelenmeyen mahkumiyet kararları istinaf mahkemesine gidecek. İstinaf kararı onaylayacak ya da bozacak.

Barış akademisyenleri 10 Mart 2016’da “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisi nedeniyle yaşadıklarını basın toplantısında paylaştılar. Toplantıda açıklamaları yapan Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy (15 Mart 2016) ile Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı (31 Mart 2016) TMK 7/2'de düzenlenen “örgüt propagandası” suçlamasıyla tutuklandılar, 22 Nisan 2016’da serbest bırakıldılar. Savcının talebi üzerine Adalet Bakanlığı “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama"yı düzenleyen TCK 301. maddeden yargılanma izni verdi. Dava TMK 7/2'den sürüyor.

(TP)

Kaynak: https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/204801-3-yil-ertelemesiz-hapis...