2 Akademisyene 1'er Yıl 3'er Ay Ertelemeli Hapis Cezası

Yazar / Referans: 
Tansu Pişkin, Bianet
Tarih: 
17.01.2019

36. ACM'de İstanbul Teknik Üniversitesi'nden Emin Alper ve Kerem Eksen'e 1'er yıl 3'er ay hapis cezası verildi. Kararlarda hükmün açıklanması geri bırakıldı.

Barış İçin Akademisyenlerin “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini  imzaladıkları için "Terör örgütü propagandası" ile suçlamasıyla yargılanan akademisyenlerin duruşmaları devam etti.

Bugün üç ayrı mahkemede yedi akademisyenin duruşmaları görüldü:

36. Ağır Ceza Mahkemesi (ACM): İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Öğr. Gör. ve yönetmen Emin Alper ile Yrd. Doç. Dr. Kerem Eksen’in dördüncü duruşmaları.

24. ACM: Bilgi Üniversitesi’nden araştırmacı M.E.Y.’nin ikinci duruşması.

25. ACM: Bilgi Üniversitesi’nden Öğr. Gör. Özlem Köseoğlu’nun ikinci, Arş. Gör. Süreyya Topaloğlu’nun üçüncü, Yrd. Doç. Dr. Alper Akyüz’ün dördüncü; Sabancı Üniversitesi’nden Prof. Dr. S.I.’nın ikinci duruşması.

İki akademisyene hapis cezası

36. ACM'de duruşmaları görülen akademisyenler Emin Alper ve Kerem Eksen için kararını açıklayan heyet, Terörle Mücadele Kanunu (TMK) 7/2'de düzenlenen "terör örgütü propagandası yapmak" suçunu sabit görerek 1'er yıl 3'er ay hapis cezası ile cezalandırılmalarına karar verdi. 

Terörle Mücadele Kanunu 7/2

Terör örgütünün; cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. Ayrıca, basın ve yayın organlarının suçun işlenmesine iştirak etmemiş olan yayın sorumluları hakkında da bin günden beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.

Kararlarda hükmün açıklanması geri bırakıldı.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB)

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verildiği takdirde, kişi beş yıl içinde kasten yeni bir suç işlemezse hüküm ortadan kaldırılıyor.

Ceza Muhakemesi Kanunu madde 231’deki düzenlemede şu ifadeler öne çıkıyor.

“Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi halinde sanık, beş yıl süreyle denetim süresine tâbi tutulur. Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlenmediği ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere uygun davranıldığı takdirde, açıklanması geri bırakılan hüküm ortadan kaldırılarak, davanın düşmesi kararı verilir.  Denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlemesi veya denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere aykırı davranması halinde, mahkeme hükmü açıklar.”

Bir birleştirme kararı

24 ACM'de bugün görülen tek davada duruşma savcısı daha önceki celselerde esas hakkında mütalaasını sunmuş ve sanığın "örgüte üye olmamakla birlikte örgüte yardım etmek" suçlamasıyla cezalandırılmasını istemişti.

Bugünkü duruşmada ara kararını açıklayan heyet, dosyanın mahkemenin kendi içindeki diğer akademisyen dosyalarıyla birleştirilmesine karar verdi.

Duruşmalardan ayrıntılar şöyle:

36. ACM

Mahkeme başkanı: Hakan Özer - Üyeler: Onur Engin Deniz, Sümeyye Nur Parlak - Savcı: Hasan Adalı.

1. duruşma

Duruşmada hazır bulunan Emin Alper savcının ceza istediği esas hakkında mütalaaya ilişkin beyanında “Şimdiden anlaşılmıştır ki bu dava gelecekte Türkiye'nin utanç davaları arasına girecektir” dedi ve beraatini istedi.

Avukat Soydan: Lüks ve riskli bir talebimiz var: beraat

Ardından avukatı Ali Soydan esasa ilişkin 23 sayfalık savunmasını mahkemeye sundu. Sözlü olarak da özetlediği savunmasında müvekkilinin beraatine karar verilmesini talep etti:

“Bugün Türkiye'nin içinde bulunduğu durum düşünüldüğünde lüks ve riskli bir talebimiz olacak. Beraat talep ediyoruz. Hukuka uyulmasını talep ediyoruz.

“Bu iddianame dökülmekte olan bir iddianamedir. Bir siyasi belgedir. Özü itibarıyla milliyetçi muhafazakar bir parti bildirgesi gibi yazılmıştır. Hukuka uygun tek bir tarafı yoktur. Suç ile sanık arasında bağlantı dahi kurulmamıştır.

“İddianamede talimat iddiası var biliyorsunuz. Biz talimatı verdiği iddia edilene soruşturma açılmamıştır dedik, araştırılsın dedik, kabul edilmedi. Ama buna mütalaada yine yer verildi. Yargılama tamamen konjonktüreldir. Mahkemenizin buna izin vermemesi gerekir. Birkaç yıl evvel barış çağrısı yapan akil insanlar makbulken bugün barış çağrısı yapan akademisyenler yargılanmaktadır.

“AİHM, Yargıtay, AYM içtihatları tamamen müvekkilimin yanındadır. Anayasa da öyle, hatta TMK 7/2 de bizim tarafımızda, çünkü somut bir şey yok. Ama müvekkilimiz beraat etmeyecek, biliyoruz, bunun sebebi de biraz önce anlattığım gibi konjonktür.

“Bu akademisyenler sadece güneydoğuda olana ses çıkarıyor değiller. Bir ülkede bir kadın kırbaçlansa yine bu insanlar karşı çıkıyor. Zeytin ağaçları kesilse yine benim müvekkilim buna karşı çıkıyor.”

1 yıl 3 ay hapis cezası

Verilen aranın ardından kararını açıklayan mahkeme, ayrıntısını gerekçeli kararda açıklamak üzere, “PKK terör örgütünün propagandasını yapmak suçunu sabit görerek sanığın 1 yıl hapisle cezalandırılmalarına, suçun yayın yoluyla işlendiği gerekçesiyle TMK 7/2’nin 2. cümlesi gereğince cezanın yarı oranında artırılarak 1 yıl 6 ay hapisle cezalandırılmasına; cezanın sanığın geleceği üzerindeki olası etkileri göz önüne alınarak altıda bir oranında indirim yapılarak 1 yıl 3 ay hapisle cezalandırılmasına” hükmetti.

Kararda sanığın "sabıkasız olması" ve "kişiliği göz önüne alındığında yeniden suç işlemeyeceğine dair mahkemede kanaat oluştuğu" gerekçesiyle hükmün açıklanması geri bırakıldı.

2. duruşma

Kerem Eksen yurtdışında olduğu için duruşmaya katılamadı. Avukatı Ali Soydan, Alper’in duruşmasındaki savunmalarını tekrarladı ve ek olarak şunları söyledi:

“Bu müvekkilimin felsefeci olması sebebiyle bir ek yapacağım. Ünlü bir filozof büyük olaylar tarihte iki kere yaşanır, ilkinde trajedi ikincisinde komedi olarak demiş. Yıllar önce Aydınlar Dilekçesi yüzünden Aziz Nesin ve arkadaşları vatan hainliği ile suçlanıp sıkıyönetim mahkemesinde yargılanmıştı. Ama sıkıyönetim mahkemesi haklarında beraat kararı vermişti.

“İki gün önce ölüm yıl dönümü olan Nazım Hikmet’in ‘Ben doğacak çocuğumdan geri babamdan ileriyim’ diye dizeleri var. Sıkıyönetim mahkemelerinin verdiği beraat kararını şu anki mahkemeler veremiyor. Bu ne yazık ki çok üzücü.”

Aranın ardından kararını açıklayan heyet, Alper’in duruşmasındaki 1 yıl 3 ay hapis cezası ve gerekçesini aynen tekrar etti. Kararda hükmün açıklanması geri bırakıldı.

24. ACM

Mahkeme başkanı: Yusuf Yılmaz - Üyeler: Ramazan Balcı, Çağlayan Özbay - Savcı: Halil İbrahim Kuş.

Duruşma savcısı M.E.Y. için bir önceki celsede sunduğu ve sanığın "örgüte üye olmamakla birlikte örgüte yardım etmek” suçundan cezalandırılmasını istediği esas hakkında mütalaasını tekrar etti.

Mahkeme başkanı, avukatlar Ali Deniz Ceylan ve Sevgi Kalan’a “Biz birleştiriyoruz dosyaları, öyle bir karar aldık” dedi.

Avukatlar da mütalaaya karşı beyanlarında birleştirme talep edeceklerini söyledi.

Birleştirme kararı

Ara kararını açıklayan heyet, "aralarında hukuki ve fiili irtibat bulunduğu" gerekçesiyle "usul ekonomisi" açısından dosyayı kendi mahkemesindeki diğer akademisyen dosyalarıyla birleştirdi.

Bir sonraki duruşma 25 Nisan'da.

25. ACM

Mahkeme başkanı: Selami Yılmaz - Üyeler: Beyhan Acar, Buket Özkoyuncu - Savcı: Mehmet İlker Durmaz.

1. ve 2. duruşmalar

Süreyya Topaloğlu ve S.I.’nın duruşmaları avukatları mazeret bildirdiği için ertelendi.

Bir sonraki duruşmalar 7 Mart’ta görülecek.

3. duruşma

Özlem Köseoğlu yurtdışında olduğu için, avukatı da mazeret bildirerek duruşmaya katılamadı.

Avukatın, müvekkilinin yurtdışında ikamet ettiğine ilişkin belgeleri UYAP üzerinden dosyaya sunduğu görüldü.

Heyet, avukatın bir önceki celsede de mazeret vermiş olduğunu belirterek mazeretinin reddine, sanığın savunmasının alınması için istinabe işlemlerinin başlatılmasına karar verdi.

Bir sonraki duruşma 26 Eylül’de.

4. duruşma

Alper Akyüz bir önceki celsede vareste talebi kabul edildiği için duruşmaya katılmadı. Duruşma savcısı, sanığın TMK 7/2'ye göre cezalandırılmasını istediği esas hakkında mütalaasını yineledi.

Ardından avukat Aslı Kazan mahkemede dün görülen akademisyen duruşmasına hatırlatarak "1 yıl 13 ay hapis cezası kararını verdiğiniz sırada bizler de duruşmayı izliyorduk. Aynı bildiri kapsamında açılan davalarla ilgili kimi mahkemeler TCK 301'den durma kararı verdi, kimi ise propaganda suçundan ceza verdi. Ancak mahkemenizce farklı bir karar verilmesi söz konusu" dedi.

Mütalaa talebi

Kazan, savunmalarını bu nedenle hazırlayamadıklarını belirterek ceza hukuku alanından profesör olan bir isimden mütalaa talep ettiklerini söyledi. Mütalaanın hazırlanması için süre talebinde bulundu.

Mahkeme heyeti, bilimsel mütalaarını sunmaları için avukatlara 20 gün süre vererek duruşmayı 7 Şubat'a bıraktı. 

Akademisyen yargılamaları hakkında

10 Ocak 2016'da "Barış İçin Akademisyenler İnisiyatifi"nin (BAK) "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisi 1128 akademisyenin imzası ile yayınladı. Sonraki katılımlarla imza sayısı 2212 oldu.

Akademisyenler hakkında Savcı İsmet Bozkurt’un hazırladığı iddianame ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) “örgüt propogandası” fiilini düzenleyen 7/2 maddesinden dava açıldı.

17 Ocak 2019 itibariyle 5 Aralık 2017'den bu yana mahkemeye çıkan akademisyen sayısı 450 oldu. 82 akademisyen 1’er yıl 3’er ay; 3 akademisyen 1'er yıl 6'şar ay; 1 akademisyen ise 2 yıl 3 ay; 1 akademisyen 2 yıl 6 ay; 1 akademisyen 2 yıl 1 ay hapis cezasına mahkum oldu. 

HAGB istemeyenler

Bugüne kadar 10 akademisyen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını (HAGB) kabul etmedi. İçlerinden 6'sına 1 yıl 3 ay, 1'ine 1 yıl 6 ay, 1'ine 2 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Altı kişiden birinin cezası mahkemenin kanaatiyle ertelendi. 2 kişinin kararı henüz açıklanmadı. 3 akademisyene HAGB'ye ilişkin beyanları sorulmadı. Birine 1 yıl 6 ay, birine 1 yıl 3 ay, birine 2 yıl 3 ay hapis cezası verildi:

* Prof. Dr. Büşra Ersanlı - 32. ACM - 1 yıl 3 ay hapis cezası. Cezada indirime gidildi. Erteleme yapılmadı.

* Prof. Dr. Zübeyde Füsun Üstel - 32. ACM - 1 yıl 3 ay hapis cezası. Cezada indirime gidildi. Erteleme yapılmadı.

* Prof. Dr. Ayşe Erzan - 32. ACM - 1 yıl 3 ay hapis cezası. Cezada indirime gidildi. Erteleme yapılmadı.

* Prof. Dr. Nesrin Sungur Çakmak - 32. ACM - 1 yıl 3 ay hapis cezası. Cezada indirime gidildi. Erteleme yapılmadı.

* Prof. Dr. Özdemir Aktan - 1 yıl 3 ay hapis cezası. Cezada indirime gidildi. Erteleme yapılmadı.

* Öğr. Gör. Aslı Takanay - Karar açıklanmadı.

* Doç. Dr. Esra Arsan - 1 yıl 3 ay hapis cezası. Cezada indirime gidildi. Mahkeme kanaatiyle 2 yıl denetimle ertelendi.

* Prof. Dr. Gülhan Türkay - 1 yıl 3 ay hapis cezası. Cezada indirime gidildi. Mahkeme kanaatiyle 2 yıl denetimle ertelendi.

* Yrd. Doç. Dr. Lütfiye Bozdağ - 1 yıl 6 ay hapis cezası. Cezada indirime gidilmedi. Erteleme yapılmadı.

* Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı - 2 yıl 6 ay hapis cezası. HAGB'yi kabul etmediğini açıklamıştı. Yasal imkan bulunmadığından ceza ertelenmedi.

HAGB sorulmayanlar

* Arş. Gör. Onur Baysal - 28. ACM - 1 yıl 3 ay. HAGB beyanı sorulmadan HAGB'li ceza kararı verildi.

* Dr. Yonca Güneş Yücel - 28. ACM - 1 yıl 6 ay. HAGB sorulmadan kabul ettiği ileri sürüldü. 2 yıl denetimle erteleme yapıldı.

* Prof. Dr. Gençay Gürsoy - 37. ACM - HAGB hususunda hiç beyanı alınmadı. 2 yıl 3 ay hapis cezası.

Barış akademisyenleri 10 Mart 2016’da “Bu suça ortak olmayacağız” bildirisi nedeniyle yaşadıklarını basın toplantısında paylaştılar. Toplantıda açıklamaları yapan Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy (15 Mart 2016) ile Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı (31 Mart 2016) TMK 7/2'de düzenlenen “örgüt propagandası” suçlamasıyla tutuklandılar, 22 Nisan 2016’da serbest bırakıldılar. Savcının talebi üzerine Adalet Bakanlığı “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama"yı düzenleyen TCK 301. maddeden yargılanma izni verdi. Dava TMK 7/2'den sürüyor.

(TP)

Kaynak: https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/204563-2-akademisyene-1-er-yil...